Natalia Czamańska - pierścionek: bursztyn bałtycki, formir drewniany

W tym roku już po raz trzeci Sławomir Fijałkowski oraz studenci Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku i Łodzi podjęli się interpretacji trendów stylistycznych, które znajdą się w publikacji Trend Book 2013+. Są to: orgiami, rave, oversized, sploty i interaction. Co się kryje pod tymi hasłami?

Na brief projektowy złożyła się staranna selekcja przykładów z zakresu autorskiego designu wybrana na najważniejszych wystawach i targach wzornictwa. W oparciu o tak uporządkowaną wiedzę młodzi projektanci biżuterii przygotowują własne propozycje projektowe, które obejrzeć można podczas tegorocznego Amberifu. Prapremiera publikacji przewidziana jest na targach Inhorgenta 2013 w Monachium w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka promującego polską branżę bursztynniczą na rynkach zagranicznych. Poniżej krótka zapowiedź tegorocznej edycji, zawierającej pięć makrotrendów wraz z krótkim rozwinięciem każdego z nich:

Origami – linia, płaszczyzna, bryła

Japońska sztuka składania papieru może być najlepszą manifestacją ładu i harmonii. Kształtowanie płaszczyzny według ściśle określonej ilości ruchów oraz przemyślanej kolejności przepełnia duch dalekowschodniego zen. Każde załamanie, każda krawędź, każda polipowierzchnia musi mieć swoje architektoniczne uzasadnienie, a skonstruowanie trójwymiarowej formy wymaga precyzji, skupienia i wyciszenia. Zmysł przestrzennej wyobraźni jest również niezbędnym atrybutem projektantów używających w swej pracy technik CAD / CAM. Zachowując odwieczną zasadę formowania bryły z płaskiego wykroju, dzisiejsi projektanci swobodnie wykorzystują nowe technologie prototypowania i nowe materiały, wprowadzając do schematycznego kanonu papierowych orgiami efekt większej trójwymiarowości.

Rave – daje po oczach!

Pamiętacie jeszcze kultowy beat Scootera: „Move your ass”? Psychodeliczny rytm techno i laserowe spektakle wizualnych efektów to nie jedyne wspomnienia lat 90. Uwodzicielsko kiczowata subkultura plastic-fantastic w dekadenckiej estetyce cukierkowych żelków i spiralnych fraktali przetrwała nie tylko jako przeterminowany rekwizyt love-parade. Wciąż jest źródłem inspiracji dla wielu projektantów i grafików. Neurotyczny, fluorescencyjny rave zdecydowanie wkroczył na terytoria przynależne dotąd modzie, wzornictwu i biżuterii. Hipnotyczna stylistyka ekranowych wygaszaczy i holograficznej pictoplazmy towarzyszy tym wszystkim, którzy wiedzą jak zwrócić na siebie uwagę. Dzięki nim na nasze ulice powrócił kolor, często w najbardziej zaskakujących kontrastach i ekstatycznych zestawieniach.

Oversized – design wagi ciężkiej

Zmęczeni ciągłymi próbami narzucania nam oszczędności związanych z kolejnymi kryzysami ekonomicznymi odreagowujemy, uciekając w nadmiar, choć wyraźnie naznaczony aspektami trwałości i solidności rzemiosła. W parze z przeskalowaniem formy, widocznym we wszystkich dziedzinach wzornictwa, idzie nostalgia za przedmiotami sprzed epoki jednorazowych produktów, przedmiotami projektowanymi na dłużej, jakby „na zapas". Wrażenie nadmiaru wcale nie oznacza demonstracyjnej ekspozycji bogactwa, ale raczej jest przejawem pragmatyzmu. Poszukujemy stylistyki, która przetrwałaby znacznie dłużej niż tylko najbliższy sezon, materiałów odpornych na upływ czasu, solidnie wykonanych, uniwersalnych i ponadczasowych przedmiotów w skali XXL, których zakup będzie inwestycją długookresową.

Sploty – tkaninowy renesans

Fenomen cool knitting rozlał się po trendotwórczych środowiskach całego świata, potem opanował rzesze szalonych amatorów prac ręcznych, tworzących olbrzymie sieciowe i realne społeczności, by w końcu, w nowej odsłonie, dać o sobie znać w designerskich produktach z kategorii lifestyle. Innowacyjne materiały i nowe technologie tkackie stały się zauważalnym źródłem inspiracji dla współczesnych designerów. Bioniczne, ażurowe formy egzystują teraz obok dzianinowych splotów i dwuwymiarowych patternów we wszystkich możliwych odmianach: w geometrycznych strukturach wątku i osnowy, chaotycznej plątaninie linii, dekoracyjnym vintage, przywołującym flamandzką lub wenecką tradycję koronkarstwa, a także w bliskiej polskiej sztuce ludowej technice wyplatania przedmiotów z wikliny.

Interaction – metoda tworzenia metod 

Ciało sprawdza się świetnie w roli kontrolera. Rynek ekranów dotykowych rozwija się dziś kilkakrotnie szybciej niż ekranów typu display. Trwają prace nad komercjalizacją rozwiązań z dziedziny brain computer interaction, czyli sterowania urządzeniami za pomocą fal mózgowych. Jednocześnie wciąż odwołujemy się do najbardziej pierwotnych archetypów oraz intuicyjnych reakcji. Design stawia na komunikat, ale oczekujący odpowiedzi. Także design autorski odważnie przekracza dotychczasowe bariery doktrynalnej użytkowości, poszukując dialogu z odbiorcą. Kluczowym wymiarem staje się „czas” (t = s/v)  i projektowanie rozumiane jako proces wymagający współuczestnictwa. Użytkownik przestał być widzem skazanym na pasywną kontemplację, pojawiają się eksperymentalne metodologie oraz narracyjne przedmioty z pogranicza sztuki i nauki.