Najstarszą na świecie pajęczynę, pochodzącą z czasów, kiedy na Ziemi żyły jeszcze dinozaury, znaleziono w kawałku bursztynu na plaży niedaleko Bexhill, w East Sussex na południu Anglii.
Naukowcy z Uniwersytetu w Oksfordzie znaleźli maleńkie nitki pajęczego jedwabiu, ukryte w bryłce bursztynu, uformowanej około 140 milionów lat temu. Pajęczyna wydaje się być podobna do tej wytwarzanej przez współczesne pająki krzyżaki, które snują spiralną pajęczynę jedwabiu, by chwytać w nią owady.
Najnowsze odkrycie stanowi dowód na to, że snujące pajęczyny pajęczaki były obecne na Ziemi jeszcze kilka milionów lat wcześniej. Delikatne struktury, takie jak pajęczyny, zazwyczaj nie ulegają skamienieniu i mają szansę na przetrwanie tylko wtedy, gdy znajdą się w żywicy takiej, jak bursztyn. Naukowcy sądzą, że ta pajęczyna została uwięziona w żywicy z drzewa iglastego w następstwie pożaru lasu. Najprawdopodobniej spływająca żywica przerwała pajęczynę i pociągnęła ją za sobą. W bursztynie znaleziono także fragmenty splątanej pajęczyny. „To niewiarygodne, że coś tak delikatnego przetrwało tyle milionów lat” – mówi profesor Martin Brasier, paleobiolog z Uniwersytetu w Oksfordzie, który przewodził badaniom. Naukowcy mają nadzieję, że dzięki uważnemu przyjrzeniu się innym bryłkom bursztynu pochodzącym z tych samych złóż, dowiedzą się więcej o pająkach z tego okresu i ich owadzim pożywieniu.
Dzięki zastosowaniu zaawansowanych technik mikroskopowych naukowcy byli w stanie zajrzeć do środka bursztynu i stworzyć obraz tego, co znajduje się wewnątrz. Połączywszy razem 40 obrazów odkryli nici pajęczyny, z których każda miała więcej niż milimetr długości. Kawałki zwęglonej kory i spalone soki wewnątrz bursztynu sugerują, że drzewa, z których on pochodzi, zostały zniszczone przez ogień, a żywicując próbowały uchronić się przed infekcją. Skamieniały węgiel drzewny znaleziono także w złożach kopalnych niedaleko bursztynu, a oprócz niego skamieniałe ślady iguanodonów – dużych, roślinożernych dinozaurów, które żyły na naszej planecie w okresie ok. 170 – 65 mln lat temu.
Prehistoryczne złoża bursztynu sprzed ponad 100 milionów lat należą do rzadkości i naukowcy mają nadzieję, iż bursztyn z Bexhill odkryje przed nimi jeszcze więcej tajemnic. Jest to podobno pierwsze znaczące złoże bursztynu w Wielkiej Brytanii. Dotychczas najstarszą znaną pajęczyną była ta znaleziona w liczącej 130 milionów lat bryłce bursztynu odkrytej w Libanie, zaś najstarszego skamieniałego pająka krzyżaka znaleziono w kawałku bursztynu sprzed 120 milionów lat.
Źródło: Telegraph
Zdjęcie: Pajęczyna zatopiona w bursztynie. Fot. Elżbieta Sontag, Muzeum Inkluzji w Bursztynie