Historia handlu bursztynem na terenach Austrii
Handel bursztynem na terenach Austrii ma wielowiekową tradycję. Już na kilkaset lat przed rzymskim podbojem bursztyn dostarczany był nad Morze Śródziemne tzw. bursztynowym szlakiem, który u zbiegu rzek Dyji (Thaya) i Morawy (March) wkraczał od północnego-wschodu na terytorium dzisiejszej Dolnej Austrii. Dalej biegł na południe wzdłuż Morawy, aby przekroczyć Dunaj w mieście Carnuntum (obecnie teren gmin Petronell-Carnutum oraz Bad Deutsch-Altenburg). Następnie jakieś 40 km na południe skręcał o 90 stopni i kierował się na wschód ku dzisiejszym zachodnim rubieżom Węgier. W okolicach współczesnego Sopron ponownie zbaczał na południe, i dalej przez Szombathely wiódł do obecnej Słowenii, skąd w końcu wkraczał do Italii, kończąc swój bieg w portowym mieście Akwilei.
Szlak miał również odnogę zbaczającą z Węgier na południowy zachód, która poprzez terytorium dzisiejszego kraju związkowego Burgenland wiodła do Styrii. We współczesnym nazewnictwie austriackich wsi, wzgórz czy gór przetrwały zresztą liczne ślady po przebiegającym ongiś przez tamte ziemie bursztynowym trakcie.
Część spośród podróżujących tą trasą bursztynowych wyrobów pozostawała w rękach zamieszkujących podówczas terytoria Austrii Celtów. Wymieniane były głównie za sól pochodzącą ze styryjskich czy zlokalizowanych w okolicach dzisiejszego Salzburga kopalń.
Wzmożony popyt na bursztyn notowano na tych terenach także w średniowieczu oraz w okresie XVI-XVIII w., kiedy to wykorzystywany był nie tylko w wyrobach jubilerskich, lecz również w sztuce sakralnej, ekskluzywnym meblarstwie i rzeźbiarstwie.
Projekty Unii Europejskiej wspierające austriacki szlak bursztynowy
Pomysł na swoistą rewitalizację austriackiej części szlaku bursztynowego narodził się przed 10 laty, a zaczątkiem przedsięwzięcia miało być utworzenie związku regionalnych muzeów. Odpowiedni projekt wysłany został do Brukseli, gdzie uzyskał akceptację jako inicjatywa stymulująca rozwój kulturalny regionu oraz wzrost ruchu turystycznego. Nadano mu nazwę INTERREG II A i wyasygnowano na jego realizację określone fundusze. Wprowadzenie projektu w życie zajęło kilka lat, a zarządzanie nim powierzono specjalnie w tym celu utworzonej firmie „Austriacki szlak bursztynowy”.
4 lata później, w 2001 r., w ramach przedsięwzięcia zintegrowało się 10 pierwszych partnerów – regionalnych muzeów oraz miejscowych inicjatyw kulturalnych. Po upływie 3 kolejnych lat związek stał się już największą tego typu organizacją w Dolnej Austrii, która na dzień dzisiejszy zrzesza 30 instytucji.
Projekt umożliwia remontowanie, jak i rozbudowę lokalnych muzeów posiadających w swych zbiorach wykonane z bursztynu przedmioty oraz kolekcje bursztynowej biżuterii z inkluzjami. Dzięki niemu przygotowane zostały ponadto cykle wykładów i prelekcji, które omawiają różne aspekty historyczne, kulturalne i ekonomiczne handlu bursztynem.
Wraz z uruchomieniem INTERREG III B inicjatywa przekroczyła zarówno południowe, jak i północne rubieże Dolnej Austrii. W samej Austrii zaczęła integrować także kraje związkowe Burgenland i Styrię, wzbudzając równocześnie zainteresowanie partnerów zagranicznych – do projektu akces zgłosiły włoskie rejony Umbria, Marche i Apulia, grecka Macedonia i peloponeskie miasto Patras i węgierskie Szombathely oraz niektóre regiony Słowacji.