Na pierwszym spotkaniu ws. normy na bursztyn, które odbyło się w Gdańsku 18. września br., członkowie komisji roboczej dyskutowali następujące zagadnienia: klasyfikacja surowca bursztynowego oraz nazewnictwo i terminologia.
Zaproszenie do prac w komisji otrzymali przedstawiciele wszystkich organizacji branżowych oraz wybranych instytucji i firm ważnych z punktu widzenia tworzonej normy. W pierwszym spotkaniu wzięli udział: Zbigniew Strzelczyk (Krajowa Izba Gospodarcza Bursztynu), Robert Pytlos (koordynator ds. bursztynu Prezydenta Miasta Gdańska), dr. Lucjan Gazda (Politechnika Lubelska), Roman Oziębły (wiceprezes Krajowej Izby Gospodarczej Bursztynu), Mariusz Gliwiński (wiceprezes Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników), Włodzimierz Luks (Cech Rzemiosł Artystycznych), Piotr Pakowski (Inspekcja Handlowa), Krzysztof Lalik (Golden Amber), dr Małgorzata Kucharska (Stowarzyszenie Rzeczoznawców Jubilerskich), prof. Ryszard Szadziewski (Uniwersytet Gdański, przewodniczący Światowej Rady Bursztynu), Tomasz Mazur (sekretarz komitetu ds. jubilerstwa Polskiego Komitetu Normalizacji).
Bursztyn naturalny i modyfikowany
Zespół roboczy zajął się dyskutowaniem najważniejszych zagadnień, które miały stanowić podstawę nowej normy na bursztyn bałtycki. Przyjęto jednogłośnie, że będzie ona dotyczyć „surowca, półfabrykatów i elementów bursztynowych stosowanych w produkcji wyrobów o charakterze artystycznym lub użytkowym”. W materiałach do dyskusji rozesłanych przez KIGB przed spotkaniem padła propozycja wprowadzenia podziału na bursztyn bałtycki naturalny i prawdziwy. Nie został ono przyjęty przez członków grupy roboczej – określenie prawdziwy uznano za zbyt sugerujące jego naturalność i przez to mogące wprowadzać klienta w błąd. Zdecydowano się na dwa określenia dla bursztynu w obrocie towarowym: bursztyn bałtycki naturalny i bursztyn bałtycki modyfikowany.
Samo stworzenie definicji bursztynu bałtyckiego okazało się dość skomplikowane: bowiem ani wiek, zawartość kwasu bursztynowego, ani też widmo w podczerwieni nie jest charakterystyczne tylko i wyłącznie dla naturalnego bursztynu bałtyckiego. Ostatecznie jako wstępne definicje przyjęto następujące: Bursztyn bałtycki naturalny (skrót: B/Nat) to żywica kopalna powstała w okresie eocenu na terenie Europy o zawartości kwasu bursztynowego 3 – 8% i o widmie podczerwieni zawierającym się w zakresie długości fal od 1200 – 1260 cm -1. Bursztyn bałtycki modyfikowany (B/Mod) – bursztyn bałtycki naturalny o zmienionych własnościach i o niezmienionym obrazie widma w podczerwieni.
Imitacje nie będą przedmiotem tej normy, której głównym celem jest unormowanie przede wszystkim zagadnień surowca bursztynowego i wyrobów z niego wykonanych. Niemniej jednak w obliczu problemu coraz lepiej spreparowanych podróbek bursztynu oraz zagrożeń, jakie one mogą ze sobą nieść, postanowiono wprowadzenie następującego zapisu: Nie dopuszcza się modyfikacji bursztynu polegającej na dodawaniu lub traktowaniu surowca substancjami szkodliwymi dla zdrowia.
Klasyfikacja wagowa surowca bursztynowego
Żywa dyskusja towarzyszyła kolejnemu punktowi obrad, a mianowicie ustalaniu klasyfikacji wagowej surowca bursztynowego w obrocie handlowym. KIGB przygotowała dość zawężony podział na 26 klas obejmujących bryłki, bursztyn warstwowy oraz bardzo zanieczyszczony i porowaty, z których ostatecznie pozostawiono 20. Wprowadzono również podział na klasy w zależności od zawartości: 1. bursztyn bez zanieczyszczeń i 2. bursztyn z zanieczyszczeniami.
Ustalono także, że na świadectwie oceny bursztynu powinny się znajdować: protokół z badań, rodzaj bursztynu (B/Nat, B/Mod), klasa wagowa bursztynu bałtyckiego (dot. tylko surowca) oraz klasa czystości (dot. tylko surowca).
Następne spotkanie zostało zaplanowane na 21 października w Warszawie i będą na nim dyskutowane m.in. metody badań surowca bursztynowego oraz wyrobów w celu identyfikacji bursztynu (sukcynitu) oraz innych żywic bursztynopodobnych – tego tematu nie udało się przedyskutować na pierwszym spotkaniu z powodu nieobecności specjalistów.