Aleksander Żurawlow jest jedynym autorem mozaikowych portretów i monumentalnych panneau z bursztynu. Początek całego szeregu prac mozaikowych przypada na lata 90., kiedy to na zamówienie Moskiewskiego Kremla pracownie Pałacu Jekateryninskiego wykonały szereg ikon z twardego kamienia i bursztynu do Sali Modlitewnej oficjalnych apartamentów prezydenta FR. Mozaikowe ikony „Borys i Gleb” oraz „Cud św. Jerzego ze smokiem” były pierwszymi w całym szeregu dzieł autorskich Aleksandra Aleksandrowicza. Według opracowanej przez niego technologii, płytki bursztynu dobierane są na podstawie rysunku, kształtu, koloru i zmienia się im kolor w ten sposób, aby stworzyć „żywy” obraz o dużych wymiarach. W ciągu lat rękoma mistrza stworzone zostały portrety wielu postaci historycznych: Natsume Soseki, Jurija Gagarina, Piotra Czajkowskiego, Lwa Tołstoja, Immanuela Kanta, Aleksandra Puszkina, cara Aleksandra II, cara Piotra I. Największymi projektami były monumentalne panneau „Wojna i Pokój” („Ruś”), „Świt nad brzegami Kuji” i „Złoty kwiatek Kinkaku-ji” znajdujące się w Muzeum Bursztynu i Centrum Kultury w Kuji (Japonia) oraz panneau „Ruś”, wykonane dla prywatnej galerii w Rosji.

Nie ma wątpliwości, że doświadczenia zdobyte w pracowni bursztynu w Carskim Siole, designerskie podejście do obróbki materiału i artystyczna wizja świata dały możliwość realizacji najśmielszych idei twórczych w bursztynowej mozaice. Zaangażowanie Aleksandra Żurawlowa przyciągało i było natchnieniem dla innych osób. Jego pomysły artystyczne po raz pierwszy zostały zrealizowane poza granicami Rosji – w Japonii.

Niestety, А. А. Żurawlow nie realizował wszystkich swoich pomysłów i projektów, ale jedna z najbardziej znaczących w jego życiu prac – monumentalne panneau „Ruś” – zostało ukończone rok przed jego tragiczną śmiercią. Obrazy tego panneau są zwierciadłem odczuwania świata przez samego mistrza. Siwy rycerz – obrońca i młoda kobieta z dzieckiem – jak gdyby dwie strony duszy, dwie strony każdego charakteru, łączącego w sobie męskie i żeńskie cechy: siłę i dobroć, odwagę i czułość, surową twardość i rodzicielską troskę. Jako człowiek prawosławny Aleksander Aleksandrowicz w centrum swojego życia postawił wiarę. I centralnym obrazem panneau jest jasno-słoneczny obraz Świętego Jerzego Zwycięzcy zadającego klęskę pradawnemu wężowi. Sam bursztyn sprzyja ucieleśnieniu idei świata wewnętrznego – jedna z głównych idei chrześcijańskich zasad wiary, kiedy każdy człowiek może i powinien odkryć w sobie to, co łączy go z Bogiem.

Nieprzypadkowo w bizantyjskich mozaikach i staroruskich ikonach stosowana była pozłota jako światłonośne tło dla każdego obrazu. Złoty blask symbolicznie przekazuje obraz niestworzonego światła, woli i obecności Boskiej. Złoty blask bursztynu najlepiej harmonizuje z tym symbolem i wywołuje nie tylko estetyczne zadowolenie, ale odzywa się w duszy jakimś niemym zachwytem i szacunkiem.

W jednym z wywiadów powiedział on żartem, że ponieważ zapasy bursztynu nie są bezkresne, to nasz wiek będą wspominać jako epokę największych projektów z bursztynu, rozkwitu bursztyniarstwa. Teraz i jego nazwisko będzie na zawsze związane z tą epoką. Co więcej, udało się mu stworzyć swój własny unikalny i niepowtarzalny świat – świat bursztynu Aleksandra Żurawlowa.


Aleksander Kryłow
źródło: Publikacja Światowej Rady Bursztynu 2010