Renesansowa szkatułka na klejnoty Jadwigi Jagiellonki ze zbiorów petersburskiego Ermitażu

Od klejnotów królewskich po „biżuterię ubogą”. O biżuterii w Polsce – to tytuł 15. edycji konferencji Stowarzyszenia Historyków Sztuki w ramach cyklu „Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce”, która odbędzie się w czasie targów Amberif.

W gronie badaczy biżuterii dawnej i współczesnej spotykamy się po raz ósmy, tradycyjnie już w gościnnych progach Międzynarodowych Targów Gdańskich, w nowej siedzibie – Amber Expo. Te konferencje Stowarzyszenia Historyków Sztuki realizowane są (we współpracy z partnerami) w ramach cyklu „Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce”. To już piętnasta (trochę jubileuszowa...) jego edycja.

Tym razem rozpoczynamy od biżuterii współczesnej. Jednym z wątków jest biżuteria nazywana „ubogą”, innym – ozdoby z plastiku. Będzie też mowa o biżuterii z krzemieniem pasiastym i szkole Cezarego Łutowicza, o projektowaniu biżuterii na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku w ostatnich latach. Także o – egzotycznych i tajemniczych – bałkańskich pasach z karneolami.

Drugi dzień rezerwujemy dla prezentacji na temat dawnych klejnotów. I rozpoczynamy mocnym akcentem – prezentacja uwag i spostrzeżeń z oglądu renesansowej szkatułki na klejnoty Jadwigi Jagiellonki, ze zbiorów petersburskiego Ermitażu. Przed ponad 480 laty zamówił ją w Norymberdze Zygmunt I Stary dla córki Jadwigi, jako prezent z okazji jej zamążpójścia (małżeństwo z księciem Brandenburgii Joachimem Hohenzollernem). To dzieło wysokiej klasy artystycznej i ogromnej wartości materialnej jest bardzo rzadko eksponowane poza macierzystym zbiorem Ermitażu. Magdalena Piwocka i Dariusz Nowacki, krakowscy badacze, specjaliści w dziedzinie dawnego złotnictwa i jubilerstwa, mieli okazję dokonać szczegółowych oględzin zabytku podczas przygotowań do jego prezentacji na wystawie w Wilnie.

W programie znalazły się kontynuacje tematów i wątków z poprzedniej konferencji (2012 r.), np. ten dotyczący „królewskiej łaskawości”, czyli klejnotowych prezentów rozdawanych w charakterze prezentów przez Stanisława Augusta Poniatowskiego; klejnotów ze skarbca jasnogórskiego; biżuterii patriotycznej, związanej z wydarzeniami politycznymi i społecznymi nastrojami.

Nazwiska autorów prezentacji – przedstawicieli muzeów, uczelni wyższych, Instytutu Sztuki PAN, Biblioteki Kórnickiej PAN, Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków, fachowej prasy branżowej, w większości zajmujących się tą dziedziną wiedzy od lat, często wysokiej klasy specjalistów, gwarantują wysoki poziom referatów i dyskusji, a tym samym tomu materiałów posesyjnych (planowany na 2015 r.). Wiemy też o tym „z praktyki”, bo całkiem spora liczba osób z tego grona wystąpi na biżuteryjnej sesji podczas Amberifujuż po raz kolejny.