87921 października w Warszawie odbyło się drugie spotkanie komisji roboczej pracującej nad stworzeniem projektu normy na bursztyn bałtycki, w wyniku którego dopracowana została m.in. definicja bursztynu bałtyckiego.

W spotkaniu tym uczestniczyli: prof. Barbara Kosmowska-Ceranowicz (Muzeum Ziemi PAN), prof. Ryszard Szadziewski (Uniwersytet Gdański), dr Lucjan Gazda (Politechnika Lubelska), Stanisław Jacobson (Stowarzyszenie Rzeczoznawców Jubilerskich), dr Małgorzata Kucharska (Stowarzyszenie Rzeczoznawców Jubilerskich), Sławomir Safarzyński (reprezentujący Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników), Piotr Pakowski (Państwowa Inspekcja Handlowa), Zbigniew Strzelczyk (Krajowa Izba Gospodarcza Bursztynu), Włodzimierz Luks (Cech Rzemiosł Artystycznych), Krzysztof Lalik (Golden Amber) oraz Robert Pytlos (koordynator ds. bursztynu Prezydenta Miasta Gdańska i Tomasz Mazur (sekretarz komitetu ds. jubilerstwa Polskiego Komitetu Normalizacji). Niestety również tym razem nie udało się zebrać pełnego składu komisji – zabrakło trzech jej członków.

Spotkanie odbyło się w siedzibie Związku Rzemiosła Polskiego. Zebranych powitała wiceprezes Polskiego Komitetu Normalizacji Jolanta Kochańska, która pogratulowała środowisku, że samo zauważyło potrzebę stworzenia normy na bursztyn bałtycki. Podkreśliła także, że inicjatywa wychodząca ze strony samych zainteresowanych zdarza się niezwykle rzadko, a większość norm opracowywanych przez PKN to normy europejskie wprowadzane do polskiego systemu. Szeroka reprezentacja środowiska zaproszona do prac w komitecie technicznym pozwala – jej zdaniem – mieć nadzieję, że etap konsultacji środowiskowych, który nastąpi po napisaniu normy, przebiegnie pomyślnie.

We wstępnej dyskusji – w obliczu wysuwanych wątpliwości – podkreślono zasadność stworzenia normy na bursztyn bałtycki. Zdaniem Piotra Pakowskiego, nawet jeśli nie będzie ona w stu procentach skutecznym narzędziem walki z nieuczciwymi producentami czy sprzedawcami, niewątpliwie stanie się instrumentem pozwalającym reagować. Stanisław Jacobson stał na stanowisku potrzeby sformalizowania zagadnień związanych z bursztynem, tym bardziej że takie też są tendencje światowe w obliczu coraz lepszych metod tworzenia kamieni syntetycznych. Za ważne uznał również, by ta norma nie stała w sprzeczności z istniejącymi już wytycznymi w dziedzinie kamieni kolorowych, aby przez to nie stała się martwą normą – jako najlepszy punkt odniesienia wskazał Wielką Księgę Kamieni CIBJO.

Prof. Barbara Kosmowska-Ceranowicz wyraziła wątpliwość, czy zważywszy na tak dużą różnorodność bursztynu w ogóle uda się go „włożyć w jakiekolwiek widełki”, szczególnie że pewnych jego parametrów nigdy nie uda się określić jednoznacznie. Okazuje się bowiem, że również w przypadku bursztynu technologie jego poprawiania i zmieniania stały się na tyle zaawansowane, że coraz trudniej z całą pewnością udowodnić, że jest to bursztyn. Jednak, jak wynika ze wstępnego opracowania Włodzimierza Łapota z Laboratorium Gemmologicznego „LabGem” (Katedra Geochemii, Mineralogii i Petrografii, Wydział Nauk o Ziemi, Uniwersytet Śląski), „(...) skuteczna nieinwazyjna identyfikacja bursztynu bałtyckiego montowanego w wyrobach jubilerskich, jak i odróżnienie go od kopalu i innych żywic naturalnych, a także wszelakich imitacji jest potencjalnie możliwa w większości wyrobów jubilerskich. Najtańszym sposobem tej identyfikacji jest akwizycja widm FTIR przystawką ATR (...).” Ze względu na nieobecność Włodzimierza Łapota na tym spotkaniu komisja robocza uznała, że zagadnienia związane z badaniem bursztynu zostaną przedyskutowane w wąskim gronie specjalistów, a wyniki zostaną przesłane pozostałym członkom. Na chwilę obecną wpisano, że badania są dokonywane metodą refleksyjną lub transmisyjną.

Zmiany w projekcie normy

W wyniku obrad została dopracowana definicja bursztynu i brzmi ona następująco:

Bursztyn bałtycki naturalny (sukcynit) (B/Nat) – żywica kopalna powstała w okresie eocenu i na przełomie oligocenu i miocenu na terenie Europy o zawartości 3-8% kwasu bursztynowego i o widmie uzyskanym metodą spektroskopii w podczerwieni z charakterystycznymi pasmami absorpcji (tzw. Ramieniem bałtyckim) zawierającymi się w zakresie od 1250 do 1175 cm -1 (do definicji będzie dołączony adekwatny wykres).

Bursztyn bałtycki modyfikowany (B/Mod) – bursztyn bałtycki naturalny (sukcynit) poddany obróbce innej niż mechaniczna, o niezmienionym obrazie widma w podczerwieni.

Członkowie komisji uznali także, że w normie niezbędne jest wprowadzenie charakteryzujące bursztyn bałtycki – zyskało ono następującą formę: "Bursztyn bałtycki odznacza się szczególnym bogactwem odmian barwnych (biały, żółty, pomarańczowy, czerwonawy, brunatny) oraz różnym stopniem przezroczystości."

Kolejna zmiana to wykreślenie dwóch ostatnich klas zawierających bursztyn zanieczyszczony z klasyfikacji surowca bursztynowego pod względem masy (pozostały 24 klasy). Podział bursztynu w zależności zawartości zanieczyszczeń na z zanieczyszczeniami i bez zanieczyszczeń pozostał bez zmian.

Wcześniejsze wiadomości na ten temat:
Pierwsze spotkanie grupy roboczej ws. normy bursztynowej